Nieuws uit Castricum: alles ligt op tafel om begroting rond te krijgen

Hallo en welkom bij editie 206 van de Nieuws uit Castricum-nieuwsbrief. Van harte welkom ook acht nieuwe abonnees. Het was een rumoerige week.

• De gemeente presenteerde concept-plannen om te bezuinigen (zoals zwembad De Witte Brug sluiten vóór de opening van een nieuw zwembad) en de inkomsten te vergroten (zoals de invoering van betaald parkeren), zodat raadsleden erover kunnen nadenken en discussiëren
• Daarnaast gaat burgemeester Ben Tap een grotere rol spelen in het leven van statushouders
• Verschillende partijen uiten felle kritiek op de gemeentelijke plannen om eenrichtingsverkeer in te voeren op de Dorpsstraat
• VVD en Lokaal Vitaal wilden deze week een nieuwe wethouder voordragen, maar wilden de naam van de kandidaat nog niet vertellen aan de andere politieke partijen. Dat plan viel slecht, waardoor de burgemeester nu een verkenner moet aanstellen

Hondenbelasting herinvoeren, de Witte Brug dicht, hogere belastingen, betaald parkeren in het centrum: alles ligt op tafel om het begrotingstekort voor 2026 op te lossen

Soms lijkt het wel alsof Castricum elke week het landelijke nieuws haalt. Deze week gebeurde dat ook, nadat accountancykantoor BDO de gemeente Castricum een treurige 2 (schaal: 1 - 10) gaf voor zijn financiën. Castricum scoort het laagst van alle gemeenten met maximaal 50 duizend inwoners, stelt BDO in een omvangrijk rapport dat je per e-mail gratis kunt opvragen. Voor 2026 noteert Castricum een tekort van circa 6,8 miljoen euro, oplopend naar circa 8,7 miljoen euro in 2028.

Volgens financiën-wethouder Roel Beems komt de pijnlijke score vanuit BDO omdat Castricum de pijnlijke waarheid laat zien: de impact van in 2026 miljoenen euro's minder ontvangen van de Rijksoverheid. Alle Nederlandse gemeenten ontvangen minder geld van het Rijk, maar heel wat gemeenten hebben die verandering al verwerkt in hun begroting. Daarom scoren ze hoger, stellen critici zoals de financiën-wethouder van Alkmaar (dat een 3,3 scoort).

Castricum is nog lang niet zover. Het college van burgemeester en wethouders presenteerde donderdag - daags na publicatie van het BDO-rapport - voorstellen om het dreigende miljoenentekort te dichten. Die voorstellen gaan vrijwel alle inwoners raken, beaamt het college.

Verregaande plannen

Zo stelt het college voor om zwembad De Witte Brug per 1 januari 2026 te sluiten, in afwachting van de opening van een nieuw zwembad. Een controversieel idee, want de gemeenteraad moet überhaupt - dit jaar - nog besluiten wat voor nieuw zwembad er komt. Wanneer dat nieuwe zwembad open gaat, is nog volstrekt onduidelijk. Andere geopperde ideeën zijn het invoeren van betaald parkeren in verschillende delen van de kern Castricum, het herinvoeren van de hondenbelasting, het verminderen van het aantal speelplaatsen voor kinderen, twintig procent minder geld uitgeven aan milieubeheer, de OZB verhogen op woningen en andere gebouwen en minder voorlichting geven via huis-aan-huisbladen. Ik lees in de voorstellen ook het verminderen van beveiliging op straat, het versoberen van de Reddingsbrigade, het plaatsen van reclamezuilen in de gemeente om geld te vangen via reclame-exploitanten en meer ideeën.

De politieke partijen hebben zelf ook voorstellen aangedragen (pdf), die in de collegeplannen verwerkt zijn of nog onderzocht worden. Zo wil de PvdA dat de gemeente belasting gaat heffen op de parkeerinkomsten van Biesterbos Groep bij het strand, pleit De VrijeLijst voor een betaalde kustbus, D66 voor de lantaarnpalen een uur later aanzetten en CDA, VVD en Forza voor het 'temperen van klimaatambities'. D66 stelt ook voor om het gemeentehuis op vrijdagochtend te sluiten.

En nu? Onderstaande afbeelding uit de presentatie (pdf) van donderdag geeft een goed beeld. De gemeenteraad gaat zich de komende maanden buigen over de voorstellen, waarna inwoners en organisaties in maart hun mening kunnen geven en de politiek verder gaat sleutelen.

In november moet de begroting voor 2026 rond zijn, en weten we pas zeker welke maatregelen doorgevoerd gaan worden. De situatie kan veranderen als de Rijksoverheid zich bedenkt en toch wél met geld over de brug komt, maar gemeenten lijken hier niet op te rekenen. En dat gaat consequenties hebben. Ik houd je natuurlijk op de hoogte en ben in de tussentijd benieuwd welk advies jij hebt voor de politiek. Ik hoor je graag privé via een antwoord op deze e-mail.

Burgemeester neemt coördinatie huisvesting statushouders op zich

Burgemeester Ben Tap gaat meer taken uitoefenen om zijn twee overgebleven wethouders wat te ontlasten. Tap startte bijna een jaar geleden, toen het college nog vier wethouders had. Omdat twee van hen - Valentijn Brouwer (GroenLinks) en Wilma van Andel (CDA) in de afgelopen maanden zijn opgestapt - bestaat het college nu alleen nog uit Tap (D66) en wethouders Roel Beems (Lokaal Vitaal) en Paul Slettenhaar (VVD).

De twee wethouders hebben de taken van hun twee vertrokken collega's overgenomen, waardoor de werkdruk erg is toegenomen. Beems heeft nu 25 (!) portefeuilles en Slettenhaar 14, zo stelt de gemeentewebsite. Met zoveel onderwerpen is het lastig om overal van op de hoogte te zijn en door te pakken, hoor ik van alle kanten.

Best logisch dus dat Tap zich meer met de dagelijkse werkzaamheden van zijn college wil bemoeien. Hij pakt wel een uitdagend dossier op, namelijk de coördinatie van het huisvesten van statushouders in de gemeente. Dat dossier hoorde bij Slettenhaar en Van Andel, maar laatstgenoemde is weg en een groot deel van de gemeenteraad heeft al langer kritiek op hoe Slettenhaar omgaat met het huisvesten van statushouders. Tap zegt dat die kritiek niet meespeelt in zijn besluit om de coördinatie op zich te nemen.

Ik ben benieuwd of we de inmenging van de burgemeester terug gaan zien in de huisvesting van statushouders. Slettenhaar blijft inhoudelijk verantwoordelijk voor de daadwerkelijke huisvesting. Tap neemt dus alleen de coördinatie op zich. Een taak waar hij ervaring mee heeft, want Tap is al verantwoordelijk voor de coördinatie van de huisvesting van Oekraïense vluchtelingen. Niet alleen in Castricum, maar in de hele BUCH (Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo).

De politieke partijen reageren verdeeld op Tap's keuze om de coördinatie van de huisvesting van statushouders op zich te nemen. Lokaal Vitaal is er blij mee, GroenLinks en PvdA niet. Zorgen zijn er om de politieke complexiteit van het dossier, waar Tap nu ook een rol in gaat spelen.

Donderdagavond nam de complete gemeenteraad min Forza overigens ook een motie aan rondom statushouders die in Hotel Van der Valk Akersloot wonen. Zij kunnen officieel nog niet starten met hun inburgeringstraject omdat ze nog geen eigen woonruimte hebben, maar sommige statushouders wíllen wel al starten. Een van hen is uit protest in hongerstaking gegaan, en die verregaande actie leidde tot politieke actie. De aangenomen motie (pdf) roept het college namelijk op om statushouders uit het hotel te helpen als zij alvast willen inburgeren.

Actiegroep wil geen eenrichtingsverkeer op de Dorpsstraat, maar pleit voor flitsers en andere maatregelen

In de vorige nieuwsbrief las je over de plannen van de gemeente om eenrichtingsverkeer voor auto's in te voeren op de Dorpsstraat, om de straat zo veiliger te maken. De gemeente wil alleen nog autoverkeer over de Dorpsstraat vanaf de rotonde Prinses Beatrixstraat naar de spoorovergang. Autoverkeer de andere kant op moet als het aan de gemeente ligt omrijden via de Stationsweg, Mient, Ruiterweg en Prinses Beatrixstraat. Die plannen moeten in 2026 tot en met 2030 uitgevoerd worden, mits een meerderheid van de gemeenteraad volgende maand instemt.

Vorige week schreef ik al dat heel wat bewoners van het centrum - om uiteenlopende redenen - kritiek hebben op de plannen van de gemeente. In de afgelopen dagen heb ik vanuit meer hoeken reacties mogen ontvangen. John Hommes was wethouder verkeer in de periode 2006 - 2010, toen besloten werd om in samenspraak met omwonenden en winkeliers de Dorpsstraat te veranderen in de straat zoals 'ie nu is. Hommes belde mij om te vertellen dat hij niets ziet in de plannen van de gemeente, en verwijst naar onderzoeken uit het verleden die aantonen dat tweerichtingsverkeer het beste werkt op de Dorpsstraat. De oud-wethouder wil de Dorpsstraat daarom laten zoals 'ie nu is.

De Vereniging Castricum Veilig (VCV) schrijft in een persbericht ook tegen de plannen voor eenrichtingsverkeer op de Dorpsstraat en omleidingen via andere straten te zijn. De Dorpsstraat ongemoeid laten, lijkt de vereniging - bestaande uit bewoners en ondernemers van het centrum - echter geen goed idee. De vereniging pleit voor het aanpassen van de status van de Dorpsstraat van fietsstraat naar GOW30-straat, om vervolgens flitsers in te zetten om hardrijders te beboeten. Daarnaast wil de vereniging 'aanpassingen aan de weginrichting' om de Dorpsstraat veiliger te maken en - een gevoelig en duur punt - een ontsluitingsweg aan de oostkant van Castricum om doorgaand verkeer niet langer door het centrum te laten rijden.

Natuurlijk is lang niet iedereen tegen de plannen van de gemeente. Maar tegenstanders spreken zich wel nadrukkelijk uit. Ik ben benieuwd of er ook uitgesproken voorstanders zijn.

De gemeenteraad krijgt op 30 januari een presentatie over de voorgenomen plannen, waarna op 6 februari een commissievergadering plaatsvindt. Op die avond kunnen buurtbewoners ook inspreken, om raadsleden hun mening te vertellen. Het is de bedoeling dat de gemeenteraad vervolgens op 27 februari besluit over het invoeren (of niet) van de voorgestelde maatregelen.

De 'geheime wethouder' lijkt terug in de ijskast te gaan

Ik liep dinsdagochtend net de sportschool uit toen ik op mijn telefoon een persbericht van Lokaal Vitaal ontving. De grootste politieke partij in de gemeenteraad had samen met coalitiepartner VVD een oplossing voor de bestuurscrisis, las ik. GroenLinks stapte in oktober uit de coalitie, CDA volgde in december. Wat overbleef is een minderheidscoalitie van twee partijen en twee wethouders, wat onder meer een te hoge werkdruk oplevert. Je las er in deze nieuwsbrief al over. Lokaal Vitaal stelde dinsdag daarom met VVD voor om een onafhankelijke vakwethouder te benoemen, zodat de twee partijen met drie wethouders kunnen doorwerken tot de gemeenteraadsverkiezingen begin 2026.

Wie die wethouder is en of de persoon uit de gemeente Castricum komt, wilde Mariska Tauber als fractievoorzitter van Lokaal Vitaal mij dinsdag niet vertellen. De naam zou geheim blijven tot een standaard achtergrondonderzoek naar de persoon afgerond (en oké) is, zei ze. Rond 30 januari kan de naam naar buiten, was de schatting. De gemeenteraad zou dan op 6 februari stemmen over de benoeming van deze persoon.

Maar dat was dinsdagochtend. In de uren erna sprak ik met verschillende politieke partijen, en werd duidelijk dat het plan van Lokaal Vitaal en VVD slecht viel. Niet alleen omdat de partijen liever een meerderheidscoalitie dan een minderheidscoalitie zien, maar ook omdat Lokaal Vitaal en VVD de naam van de voorgedragen wethouder geheim hielden voor de politieke collega's. GroenLinks-fractievoorzitter Gerard Brinkman noemde dat laatste 'een hele curieuze move, want deze wethouder zou namens de raad moeten optreden maar we kennen de persoon niet'. Bärbel Böhling, fractievoorzitter van De VrijeLijst, liet mij weten: 'De minderheidscoalitie stelt een vakwethouder voor zonder andere partijen mee te nemen in deze voordracht, waardoor wij geconfronteerd worden met een onbekend iemand wiens plannen we niet kennen'.

Donderdagavond debatteerde de gemeenteraad over het plan, en kregen Lokaal Vitaal en VVD luid en duidelijk te horen dat de andere fracties zich gepasseerd voelen in de gang van zaken. De kritiek die dinsdag geuit werd, kwam in het debat stevig naar voren. De uitkomst is boeiend: de 'geheime wethouder' lijkt terug in de ijskast te gaan, want burgemeester Ben Tap gaat op zoek naar een verkenner die nieuwe politieke gesprekken wil starten. Veel partijen willen namelijk liever een meerderheidscoalitie dan een minderheidscoalitie met een onafhankelijke wethouder.

De vraag is hoe die coalitie eruit moet komen te zien. Na het vertrek van GroenLinks en vervolgens ook CDA, hebben Lokaal Vitaal en VVD in december nog een tijd met GroenLinks gepraat om te kijken onder welke voorwaarden de partij terug zou kunnen keren in de (meerderheids)coalitie. Dat is mislukt op de vraag hoe om te gaan met statushouders en tijdelijke woningen, stelt Brinkman. De eerdere eis van GroenLinks - het vertrek van VVD-wethouder Slettenhaar - lag volgens Brinkman deze keer niet op tafel.

Dat de acht politieke partijen nu een nieuwe ronde gesprekken ingaan, is tegen de wens van Lokaal Vitaal. De partij sprak in het persbericht dinsdag zijn steun uit voor een 'zakelijke en pragmatische oplossing', dus de komst van een onafhankelijke wethouder die Lokaal Vitaal en VVD bijstaat. Want: 'inwoners van onze gemeente zitten niet te wachten op politiek gedoe', zei fractievoorzitter Tauber. Nu lijkt dat 'politieke gedoe' nog lang niet van tafel.

Kort nieuws:

• Een verschrikkelijk ongeval dinsdagochtend: in de spits, rond 7:20 uur, viel een onwel geworden vrouw die op de trein wachtte, op het spoor. De trein reed toen langzaam het station binnen, waardoor de vrouw werd meegesleurd en bekneld raakte. Ze is door de brandweer bevrijd en met onbekende verwondingen naar het ziekenhuis vervoerd. Heel wat mensen zagen het ongeluk gebeuren. Zij konden en kunnen terecht bij Slachtofferhulp.
• Restaurant Doks Dining aan de Dorpsstraat verruimt zijn openingstijden. Je kunt er voortaan ook op woensdag terecht en per 1 februari is het restaurant op vrijdag, zaterdag en zondag vanaf 14:00 uur geopend. Dat is nu vanaf 17:00 uur, waardoor je er in de praktijk alleen kunt dineren.
• Modebedrijf Assem, onderdeel van het grote Omoda, neemt schoenenwinkelketen Shuz over. Shuz heeft ook een vestiging in de Burgemeester Mooijstraat in Castricum. De winkel blijft bestaan, het personeel blijft aan en de naam Shuz verandert dit najaar in Assem, schrijft het Noordhollands Dagblad.
• De gemeente is afgelopen maandag gestart met de renovatie van het strandplateau. Er komen onder andere nieuwe looproutes via nieuwe bestrating, meer bomen die schaduw moeten creëren en een kleine speelplek. De gemeente verwacht dat de werkzaamheden medio april afgerond zijn. De doorgang naar het strand blijft in de tussentijd open. Huisfotograaf van deze nieuwsbrief Henk Hommes maakte donderdag onderstaande foto van de werkzaamheden.

Tot volgende week

Dank weer voor je aandacht, hopelijk ben je weer helemaal op de hoogte van het échte lokale nieuws. Ik maak deze nieuwsbrieven al 206 weken helemaal gratis, met als doel zoveel mogelijk Castricummers en andere geïnteresseerden geheel onafhankelijk te informeren. Als je vindt dat ik belangrijk werk doe, kun je mij steunen door een donatie via Tikkie over te maken of door om mijn bankrekeningnummer te vragen. Je helpt mij uiteraard ook door deze nieuwsbrief door te sturen naar bekenden die er wellicht interesse in hebben. Heb je vragen, dan kun je simpelweg even antwoorden op deze e-mail.

Ik wens je een mooie week,
groeten Rens